#45 bài thơ Phật giáo về cuộc đời, lối sống ý nghĩa nhất

Đời là bể khổ. Triết lý nhà Phật là sự khẳng định không thể nào đúng hơn. Nhà Phật tin rằng cuộc đời này khó ai có thể tránh được việc khổ đau, bi thương. Vì vậy, học cách chấp nhận những điều không vui vẻ cũng chính là chấp nhận được bản chất tự nhiên vốn có của cuộc đời. Những bài thơ Phật giáo về cuộc đời, thơ Phật giáo về cuộc sống  sau đây sẽ giúp bạn cảm nhận hơn về lẽ sống ở đời.

1. Chọn lọc 10+ bài thơ Phật giáo về cuộc đời hay, đáng suy ngẫm

Cuộc đời mỗi người luôn trải qua không biết bao dư vị. Có những lúc thăng trầm, lên xuống. Có những niềm vui, nỗi buồn. Cũng có những phút giây khổ đau, nhưng đôi khi cũng vô cùng sung sướng, hạnh phúc. Những bài thơ Phật giáo về cuộc đời sau đây hi vọng đã mang lại cho bạn nhiều lẽ sống quý ở đời.

Thơ Phật giáo về cuộc đời hay

Đời là cõi tạm

Tác giả: Thích Nhuận Thường

Đời là cõi tạm
Bởi đời là cõi tạm
Nên sống thật với nhau
Nếu kiếp người trôi mau
Thì oán thù dừng lại.

Bởi không gì tồn tại
Nên giận hờn bỏ qua
Nếu lòng mình vị tha
Thì nỗi sầu tan biến

Bởi không gì lưu luyến
Nên đừng buộc ràng thêm
Nếu có ngày và đêm
Thì mê rồi phải ngộ.

Bởi mộng đời dễ vỡ
Nên quý trọng hôm nay
Nếu thế sự vần xoay
Thì ngồi yên tĩnh lặng.

Bởi lòng người sâu thẳm
Nên đừng cạn nghĩa ân
Nếu mang nặng nghiệp trần
Thì buông rời vọng tưởng.

Bởi tham cầu danh tướng
Nên quán niệm vô thường
Nếu ai còn tha phương
Thì nhớ về nguồn cội.

Bởi ai còn nông nổi
Nên nhớ lấy lời xưa
Nếu ai đi trong mưa
Thì thấm đời gian khó.

Bởi yêu trong giông gió
Nên hiểu tình long đong
Nếu “Sắc tức thị Không”
Thì… vô cầu, vô niệm.

Thanh Thản

Tác giả: Cát Tường

Kiếp người dài ngắn bao lâu
Tùy theo thọ mạng lo âu làm gì
Khổ sầu phiền não mà chi
Để lòng thanh thản đến đi nhẹ nhàng

Dù cho xinh đẹp giàu sang
Hay là xấu xí nghèo nàn khổ đau
Tuy rằng hoàn cảnh khác nhau
Nhưng tâm đừng chấp nghèo giàu mới hay

Giàu sang dễ bị mê say
Nghèo nàn đạm bạc qua ngày cũng xong
Làm người cần phải thong dong
Yên vui tự tại tấm lòng thanh cao

Cuộc đời sóng gió ba đào
Tâm không đắm nhiễm gió nào động lay?
Hơn thua thắng bại hằng ngày
Thị phi danh lợi xưa nay chuyện thường

Thế nhân cần có tình thương
Đừng nên ỷ thế lấn đường người ta
Tầm nhìn mở rộng cao xa
Từ bi trí tuệ chan hòa nhân sinh

Sống cho trọn nghĩa trọn tình
Đừng gây oan trái bất bình với ai
Mình còn có lúc cũng sai
Nghiệp dày phước mỏng đức tài chưa sâu

Cuộc đời nào có bền lâu
Vô thường không hẹn biết đâu mà lường
Thăng trầm vinh nhục phong sương
Giữ lòng bình thản đừng vương khổ sầu

Ta người có khác gì đâu
Cảm thông tất cả nguyện cầu an nhiên
Cần nên tránh ác làm hiền
Để tâm trong sạch không phiền không tham

Sân si nhất định không làm
Đơn sơ biết đủ không ham muốn nhiều
Tiền tình vật chất những điều
Nếu tham thì biết bao nhiêu cho vừa

Đừng nên lưu luyến say sưa
Xa ly đừng chấp đừng ưa so bì
Đắm mê dục lạc mà chi
Ta còn không có, có gì của ta ?
Đủ duyên hòa hợp sinh ra
Hết duyên tan rã gì là ta đâu?

Chấp chi mang khổ mang sầu
Nhè nhàng buông xả không cầu không mong
Luôn luôn thanh tịnh cõi lòng
Thảnh thơi giải thoát khỏi dòng trầm luân.

Buông

Tác giả: Thanh Trang

Thật nhẹ nhàng gió thổi chiếc lá trôi
Êm mặt sóng luân hồi sông chỉ một
Thu ngang trái khiến mắt vàng thưa thốt
Nhẹ tiếng hờn để tốt chiếc lá Xuân.

Tôi ngồi đây, bên hiên vắng Trăng tuần
Soi trần thế bằng vô ngần trong dạ
Trái tim mở ôm những điều vô giá
Gạt bụi trần bao dối trá, trái ngang.

Mở vòng tay rước tình cảm ngọc vàng
Rũ một tiếng bên đường cùng oán hận
Buông tất cả để tâm ngời vô tận
Hướng mặt trời thở tiếng giận thương yêu.

Đời bể dâu ngược lối vốn rất nhiều
Đạo hiền đức dạy những điều ngay thẳng
Hồn nhẹ nhõm để tâm luôn cố gắng
Buông chữ đời để không nặng chữ tâm.

Sự Đời

Tác giả: Trung Kiên

Xuân tàn, trăm hoa rụng
Xuân tới, trăm hoa nở
Tuổi đến tóc lại bạc
Việc đời cứ thế xuôi
Dù núi đao hay biển lửa
Ta vẫn chính là ta
Dù phù du hay phù sa
Dù bấp bênh hay lặng lẽ
Dù đau thương hay an nhàn
Thì thế sự vẫn vậy
Sao bi quan tự thân
Rồi cuối cùng cũng tan
Hi hữu thì có được
Buồn vui nào đã tỏ
Đến cuối cũng sẽ tan
Vì đời là cõi tạm
Mai ta về hư vô.

Sống

Sưu tầm

Sống nên biết mình là ai
Đừng làm cha mẹ, đêm dài âu lo.
Sống nên có nhận có cho
Người cho người nhận, nào lo thiệt thòi.
Sống nên bỏ thói đua đòi
Chạy theo vật chất, sầu lo đêm ngày.
Sống nên tạo công đức dày
Cho con cho cháu, sau này hưởng lây.
Sống nên thấy khổ giúp ngay
Tâm luôn hướng thiện, nạn tai giải trừ.
Sống nên rộng lượng nhân từ
Vị tha tất cả, thói hư người đời.
Sống nên đạp đất đội trời
Hiên ngang khí phách, một đời sạch trong.
Sống nên ăn ở một lòng
Ăn ngay nói thẳng, chẳng vòng chẳng vo.
Sống nên phân biệt chánh tà
Tránh xa người xấu, mới là người khôn.
Sống nên nhỏ tiếng ôn tồn
Đừng nên quát mắng, cho hồn thảnh thơi.
Sống nên có làm có chơi
Đừng nên mê ngủ, chơi bời thâu đêm.

Sống Vội

Tác giả: Thích Tánh Tuệ

Vội đến, vội đi, vội nhạt nhòa
Vội vàng sum họp vội chia xa.
Vội ăn, vội nói rồi vội thở
Vội hưởng thụ mau để vội già.

Vội sinh, vội tử, vội một đời
Vội cười, vội khóc vội buông lơi.
Vội thương, vội ghét, nhìn nhau lạ!
Vội vã tìm nhau, vội rã rời…

Vội bao nhiêu kiếp rồi vẫn vội
Đuổi theo hạnh phúc cuối trời xa.
Ngoài hiên, đâu thấy hoa hồng nở
Vội ngày, vội tháng, vội năm qua.

Cứ thế nghìn thu đời vẫn vội
Mặt mũi ngày xưa không nhớ ra.
“Đáy nước tìm trăng” mà vẫn lội
Vội tỉnh, vội mê, vội gật gà…

Vội quên, vội nhớ vội đi, về
Bên ni, bên nớ mãi xa ghê!
Có ai Giác lộ bàn chân vội
“Hỏa trạch” bước ra, dứt não nề…

2. Chùm thơ Phật giáo về cuộc sống sâu sắc nhất

Phải chấp nhận rằng mọi thứ trên đời này luôn dở dang, không hoàn hảo, thậm chí là vô thường, không có gì là tồn tại trọn vẹn, cũng chẳng có gì vĩnh hằng, bất biến. Đừng nghĩ rằng con người mình là bất biến. Hãy cho phép bản thân được tốt hơn mỗi ngày. Đó cũng là thông điệp mà những bài thơ Phật giáo về cuộc đời sau đây muốn gửi gắm.

Thơ Phật giáo về cuộc sống

Con Người

Sưu tầm

Con người ai chẳng tò mò
Người đời nói chuyện, thập thò lắng nghe.
Con người tính thích lấy le
Mặt hay sĩ diện, thích khoe mình giàu.
Con người ích kỷ giống nhau
Lợi mình đi trước, lợi sau trao người.
Con người hay tỏ ra cười
Nhưng ai nào biết, lòng người buồn đau.
Con người tham lam giống nhau
Lòng tham không đáy, trước sau chẳng dời.
Con người hay tính lỗ lời
Chẳng ai chịu thiệt, cả đời so đo.
Con người cuộc sống tự lo
Chẳng ai giúp đỡ, đói no tự mình.
Con người có tính giữ gìn
Của người thì lấy, của mình giấu đi.
Con người ai chẳng sân si
Hơn thua ganh ghét, lễ nghi chẳng màng.
Con người tính thích giàu sang
Đạp nhau để sống, chẳng màng tiếc thương.
Con người chẳng thích cúng dường
Nạn tai nạn kiếp, mới trườn tới thăm.
Con người hay tính xa xăm
Ngày đêm toan tính, trăm năm kiếp người.
Con người có tính lả lơi
Trêu hoa ghẹo bướm, chẳng ngơi ngắm nhìn.
Con người ham dục sắc tình
Thoả cơn dục vọng, đắm mình si mê.
Con người thích hứa thích thề
Chỉ là miệng lưỡi, bên lề cuộc vui.
Con người thấy xấu là vùi
Chê bai trên dưới, miệng vui cười đùa.
Con người bản tính hay hùa
Ăn theo câu chuyện, được mùa số đông.
Con người chẳng thích cho không
Có qua có lại, mới đồng đều nhau.
Con người bản tính trước sau
Đa phần là giống, khác nhau tuỳ người

Bát Chánh Đạo

Tác giả: Võ Quang Hân

Bát Chánh Đạo rạng ngời lan toả
Kiếp luân hồi bức hoạ tử sanh
Đời là cõi tạm mong manh
Tu tâm tích đức chóng thành hiền nhân

Tâm phát nguyện chuyên cần hiếu hỉ
Cõi ta bà vốn dĩ muộn phiền
Bon chen giành giật đồng tiền
Nghiệp vay phải trà đảo điên mê mờ

Bao nghiệp chướng sờ sờ ra đó
Pháp đạo tràng sáng tỏ khắc ghi
Bệnh hoạn, tàn tật mấy khi
Vô minh Vọng tưởng Sân Si xa rời

Tâm tịnh độ muôn đời phát nguyện
Chốn Thiền môn hoà quyện mười phương
Đạo đời Chánh pháp cúng dường
Ngập tràn ánh sáng soi đường mà đi

Đời vô định vô nghi tăm tối
Cõi vô thường sám hối nguyện lành
Tây phương cực lạc vãng sanh
Từ Bi Hỷ Xả rạng danh muôn đời.

Cõi Tạm

Tác giả: Tocngan.HYTV

Đời là cõi tạm mà thôi
Xuôi tay nhắm mắt chết rồi như nhau
Vì ham cuộc sống sang giàu
Đêm ngày toan tính thì đâu ích gì?
Bon chen thù hận làm chi
Để mà chuốc lấy sầu bi ngập lòng
Cuộc đời sắc sắc không không
Sống nơi trần thế chỉ mong yên bình!

Luân Hồi Vay Trả

Sưu tầm

Ai sinh ra cũng một lần phải chết,
Chết đi rồi có hết được đâu
Sự sống mới rồi sẽ lại bắt đầu,
Hành tinh xanh mãi nuôi màu hi vọng.
Đi vào đời với hai bàn tay trắng
Lúc lìa đời lại trắng cả bàn tay.
Khi sống tham nhặt cho đầy,
Phải mang lấy nghiệp trả vay nợ đời.
Kiếp luân hồi có sinh có diệt
Đời vô thường giả tạm hư không
Ngũ uẩn: “Sắc bất dị không”
An nhiên tự tại cho lòng thảnh thơi.
Sống kiếp đời chớ nên gây nghiệp
Để tát sinh tạo kiếp luân hồi,
Bà Ta là cõi tạm thôi
Phước tu cực lạc, cõi trời Tây Thiên.

Từ Bỏ

Tác giả: Tường Vân

Từ bỏ thói quen hay vội vàng
Nói làm hấp tấp thiếu đoan trang
Thiếu suy xét kỹ không từ tốn
Hối hận ăn năn cũng muộn màng.

Từ bỏ thói quen hay đắm say
Say ăn say ngủ thêm say tài
Say tình say rượu say danh vọng
Say quá khổ đau suốt tháng ngày.

Từ bỏ thói quen hay dối gian
Làm người chân thật sống đàng hoàng
Dù ai giả dối mình đừng giả
Nghiệp báo không sai rất rõ ràng.

Từ bỏ thói quen hay giận hờn
Nói lời trách móc phân thua hơn
Chiến tranh miệng lưỡi rất nguy hiểm
Phải biết thuận hòa sống chánh chơn.

Từ bỏ thói quen hay thở than
Chuyện gì không đáng cũng than van
Làm cho mệt mỏi người nghe thấy
Chấp nhận là xong mọi việc an.

Từ bỏ thói quen hay tự cao
Cuộc đời lên xuống sóng ba đào
Vô thường thay đổi đâu yên mãi
Khiêm hạ hòa đồng sống với nhau.

Từ bỏ thói quen hay tự ti
Buồn phiền mặc cảm thêm sầu bi
Tự tin làm lại những điều tốt

Danh Lợi

Sưu tầm

Danh lợi đến rồi danh lợi đi
Ham chi một chút nhất hay nhì
Đêm nằm thao thức tâm điên đảo
Hơn thua tranh chấp nhọc công lao

Oán thù chi để khổ lòng nhau
Nghiệp xưa nghiệp nữa phải mang vào
Kiếp này kiếp khác luân hồi mãi
Nợ nần gian díu khổ làm sao

Nghe lời Phật dạy hãy tu mau
Giữ tâm trong sạch để khi nào
Ra đi nhắm mắt hồn thanh thản
Không còn lo nghĩ chuyện lao xao

Chúng ta chung sức hãy cùng nhau
Dựng xây thế giới đẹp muôn màu
Nơi ánh đạo vàng lan biển rộng
Không còn thấy nữa cảnh thương đau.

>>>Đừng bỏ lỡ: Thơ ngắn về cuộc sống - những bài thơ hay về cuộc sống sâu sắc

3. Tập thơ Phật giáo hay về lối sống, lẽ sống, cách làm người

Đời là bể khổ. Khi ghé qua quán trọ của cuộc đời, mỗi người đều khó tránh khỏi quy luật “sinh – lão – bệnh – tử”. Chúng ta phải học cách chấp nhận trong tương lai, những người thân yêu rồi sẽ rời xa ta. Ta cũng phải chấp nhận rằng mình không thể tồn tại vĩnh viễn trên cuộc đời này. Hãy chấp nhận sự không hoàn hảo bằng sự bao dung. Hãy kiếm tìm những điều hoàn hảo trong những điều không hoàn hảo. Đó cũng là thông điệp mà những bài thơ Phật giáo hay về lối sống, lẽ sống, cách làm người sau đây muốn nhắn gửi.

Thơ Phật giáo dạy về lối sống, lẽ sống ở đời

Khó Dễ Trong Đời

(Thích Tánh Tuệ)

DỄ là nói chẳng nghĩ suy
KHÓ là cẩn trọng những gì nói ra.

DỄ làm đau đớn người ta
KHÓ sao hàn gắn bao là vết thương!

DỄ là biết được Vô thường
KHÓ, lòng cứ vẫn tơ vương cuộc trần,

DỄ là độ lượng bản thân
KHÓ sao dung thứ tha nhân lỗi lầm!

DỄ là vong phụ ân thâm
KHÓ, câu tình nghĩa ngàn năm dạ hoài

DỄ là phạm những điều sai
KHÓ, tâm học hỏi những ai hơn mình,

DỄ cho kẻ khác niềm tin
KHÓ là luôn giữ chính mình thẳng ngay.

DỄ là nói những điều hay
KHÓ thay Sống tựa trình bày ngữ ngôn.

DỄ là suy tính thiệt, hơn…
KHÓ lùi một bước nhịn nhường lẫn nhau.

DỄ là sống vội, sống mau
KHÓ dừng chân lại thở sâu, biết là….

DỄ là hứa hẹn, ba hoa…
KHÓ lời tín nghĩa thiệt thà một khi.

DỄ là gieo rắc thị phi
KHÓ là nội quán, tự tri lại mình

DỄ là chiến thắng, quang vinh
KHÓ lòng khiêm hạ, thấy mình nhỏ nhoi.

DỄ xin địa chỉ mọi người
KHÓ mà tìm được chỗ ngồi trong tim.

DỂ biết nói, khó biết im
KHÓ cùng ánh sáng, dễ tìm bóng đêm.

DỄ vụng chân ngã xuống thềm
KHÓ vùng đứng dậy vượt lên chính mình

DỄ biết trời đất rộng thênh
KHÓ là biết được “ngôi đền tự tâm”

DỄ vui sáu nẻo thăng, trầm
KHÓ lần ngán ngẩm âm thầm hồi hương.

DỂ khi mất cảm thấy buồn
KHÓ, trong hữu Phúc biết thương, giữ gìn.

DỄ là vun quén quanh mình
KHÓ, tình trải rộng ánh nhìn vị tha.

DỄ cho ngày tháng đi qua
KHÓ là tỉnh thức trong ta vài giờ…

DỄ Sinh, dễ Tử mơ hồ
KHÓ khi đối diện nấm mồ Tuệ tri!

DỄ là viết những lời thi
KHÓ rằng mơ ước đời ni vẹn toàn.

Thôi, chừ tìm cái bồ đoàn
Dễ là ngồi xuống, Khó hàng phục tâm.
Dầu sao cũng quyết một lần
Bằng không khó, dễ… lần khân nối dài…

Buông Xả

(Tường Vân)

Cuộc đời có lúc thịnh suy
Được thua khinh trọng cũng tùy người thôi
Buồn chi những chuyện xa xôi
Giận chi sự việc qua rồi đã lâu
Tội gì thức trắng đêm thâu
Xả buông tất cả buồn rầu tiêu tan
Để cho tâm trí bình an
Cuộc đời còn có muôn ngàn điều hay
Chỉ cần cách sống đổi thay
Đừng nên chấp chặt xưa nay lối mòn
Trăng còn có lúc khuyết tròn
Sự đời đừng tưởng ngọt ngon đều đều
Chắc là phước đức không nhiều
Cho nên hay gặp những chiêu đau lòng
Vậy thì xả bỏ là xong
Chấp hoài cũng giống mang gông nặng nề
Có gì tốt đẹp mà mê
Xem như chuyện nhỏ bên lề đời ta
Những điều nghịch cảnh phong ba
Là do nhân quả oan gia đời nào
Bây giờ trả hết đâu sao
Trả rồi khỏe nhẹ hãy chào tiển đưa
Đừng nên tái ngộ dây dưa
Đừng gieo lộn giống như xưa được rồi
Ngày nay phước đức vun bồi
Đừng bi quan quá buông trôi cuộc đời
Phải lo làm lại kịp thời
Vươn lên hoàn hảo rạng ngời tương lai.

Hãy Nhẹ Nhàng

(Tường Vân)

Nếu gặp người nóng tánh
Hãy nhẹ nhàng nhìn thôi
không cần phải lẩn tránh
Chưa hỏi đừng hé môi

Nếu gặp người giả dối
Hãy nhẹ nhàng chia tay
Lặng lẽ không cần nói
Ngọt ngào đừng mê say

Nếu gặp người hay giận
Hãy nhẹ nhàng mỉm cười
Giao tiếp luôn cẩn thận
Để người được vui tươi

Nếu gặp điều trái ý
Hãy nhẹ nhàng tìm ra
Nguyên nhân của sự lý
Đừng vội trách người ta

Nếu gặp điều cay đắng
Hãy nhẹ nhàng đừng sân
Dù tình đời bạc trắng
Tất cả có nguyên nhân

Nếu gặp điều đau khổ
Hãy nhẹ nhàng vươn lên
Đừng chùn bước tại chỗ
Lấy khổ đau làm nền

Nếu gặp điều bất hạnh
Hãy nhẹ nhàng đi qua
Không cần phải trốn tránh
Chuyện nhỏ cõi ta bà.

Kiếp con người

Tác giả: Bách Tùng Vũ

Khổ thay cái kiếp làm người
Buồn vui sướng khổ khóc cười trầm kha
Chào đời cất tiếng oa oa
Nào đâu được chọn mẹ, cha cho mình
Nghiệp hay khôn lớn yên bình
Bằng không nghiệp ác, thân hình tả tơi…

Kiếp người khổ lắm ai ơi!
Mấy ai chẳng phải lệ rơi hai hàng
Ai chưa lắm lúc bẽ bàng
Ai chưa sai lối ngược đàng, có khi
Ai chưa đau khổ sầu bi
Ai chưa phải lúc chia ly ái tình?

Dấn thân vào cuộc hành trình
Kể từ lúc mới tượng hình bào thai
Kiếp này ta trả nợ ai?
Hay là đòi nợ đúng, sai kiếp nào?
Sống trong bể khổ ba đào
Con người thiện, ác vận vào châu thân…

Phật trời đã định quả, nhân
“Người ăn không hết, kẻ lần chẳng ra”
Có người đau khổ kinh qua
Biết rằng phận số do ta sắp bày
Có người suôn sẻ tháng ngày
Tiền duyên tích đức, kiếp này bình an…

Sướng vui có phải trời ban?
Buồn đau có phải thân mang nghiệp vòng?
Phải duyên nên vợ nên chồng
Vì sao đứt gánh? Tơ hồng do đâu?
Cõi trần bãi bể nương dâu
Cho nên nhân thế đắm sâu nổi chìm…

Ai buôn hạnh phúc? Đi tìm
Ai mua sầu muộn nỗi niềm thế gian?
Kiếp người dẫu có trăm năm
Dẫu rằng sống, thác, hợp tan lẽ thường
Trải qua cay đắng đoạn trường
Đó là bể khổ…Con đường…Nhân sinh!!!

Sống vội

Tác giả: Chưa rõ

Mọi việc trên cuộc đời,
Như là bong bóng nước,
Đủ màu tươi lấp lánh,
Thu hút người đắm say.
Nhưng khi chạm bàn tay,
Tan tành điều mơ ước!
Người ngỡ ngàng thảm thiết,
Kêu khóc vì nhớ nhung,
Một mộng ảo mông lung,
Vốn nào đâu có thật...

Suy ngẫm

Tác giả: Nguyễn Thị Thắm

Làm người phải sống thẳng ngay
Đừng như con bướm đậu bay vô tình.
Sống sao thật với lòng mình
Đã hứa hẹn phải đinh ninh giữ lời.

Đừng đùa bỡn nhé bạn ơi
Lòng tin đâu phải trò chơi hão huyền
Nó như sợi chỉ nhân duyên
Kết tình bè bạn khắp miền gần xa.

Dối người người sẽ dối ta
Thế nên hãy sống thật thà thì hơn
Đừng như con cá thờn bơn
Suốt đời phải chịu tủi hờn đắng cay

4. Những bài thơ Phật dạy về cuộc sống triết lí

Cuộc đời mỗi người luôn trải qua không biết bao dư vị. Có những lúc thăng trầm, lên xuống. Có những niềm vui, nỗi buồn. Cũng có những phút giây khổ đau, nhưng đôi khi cũng vô cùng sung sướng, hạnh phúc. Những bài thơ Phật dạy về cuộc sống hay, ý nghĩa sau đây hi vọng đã mang lại cho bạn nhiều lẽ sống quý ở đời.

Thơ Phật dạy về cuộc sống

Lời Khuyên Cho Con

(Nguyễn Đình Huân)

Nếu vấp ngã hãy tự mình đứng dậy
Cuộc đời này luôn đầy rẫy chông gai
Ngẩng cao đầu và bước tới tương lai
Đừng trông mong bất kỳ ai giúp đỡ

Hãy tự mình làm dù hay dù dở
Chưa thành công đừng than thở nghe con
Phía trước chúng ta cơ hội vẫn còn
Nếu cố gắng sẽ làm tròn mơ ước

Có những lúc phải một mình lội ngược
Mặc dòng đời như dòng nước chảy xuôi
Sau đắng cay ta sẽ được mỉm cười
Nếu có thể hãy giúp người hoạn nạn

Cố gắng sống để bớt thù thêm bạn
Đừng bao giờ phải buồn chán bi quan
Vết thương sẽ lành bằng thuốc thời gian
Không được quên thuở cơ hàn khốn khó

Yêu đồng loại và chúng sinh cây cỏ
Sống có tình để cho gió cuốn đi
Vui lên con gác bỏ hết sân si
Và hạnh phúc với những gì mình có.

Phước Thiện

Tác giả: Ngạo Thiên

Đời người ngắn ngũi không dài

Sống sao có ích, đêm ngày không lo.
Áo cơm vật chất dày vò
Một vòng lẩn quẫn, khổ cho kiếp người.

Tham lam keo kiệt sinh thời

Làm sao đến được, cõi trời mai sau.
Đam mê danh lợi sang giàu
Tạo thêm duyên nghiệp, dấy vào tấm thân.

Mai này nhắm mắt lìa trần

Hồn đến địa ngục, mắt dần sáng ra.
Thấy rồi lòng mới xót xa
Nhận ra đã muộn, án tra ngục hình.

Làm thiện được phước theo mình

Kiếp sau sẽ được, tái sinh sang giàu.
Hồng Ân Tam Bảo bao la
Pháp quang soi chiếu, thân ta an lành.

Nhân lành quả ngọt đầu cành

Làm thiện được phước, trời xanh thương tình.
Lời dạy của ông bà, cha mẹ qua những bài thơ

An Lạc

Tác giả: Ngạo Thiên

Yêu thương giúp đỡ mọi người

Lương tâm thánh thiện, miệng cười dễ thương.
Hoạn tai hoạn kiếp tránh đường
Tự thân an lạc, tai ương xa rời.

Sinh thời làm thiện hết đời

Tạo nhiều công đức, phật trời thương cho.
Mai này thân xác thành tro
Hồn về cực lạc, chẳng lo muộn phiền.

Thả hồn dạo bước cõi tiên

Đâu còn chi nữa, ưu phiền thế gian.

Vô Tư

Tác giả: Ngạo Thiên

Đời người sống được nhiêu năm

Thật tâm mà sống, chẳng phiền đến ai.
Đời người như chuỗi phim dài
Đâu cần phải diễn, đâu cần nhập vai.

Đời người lắm chuyện bi hài

Người vui kẻ khóc, chuyện hài thế gian.
Vui buồn rồi cũng chóng tàn
Buồn nhiều vui ít, vô vàng khổ đau.

Thật lòng ta sống cùng nhau

Kẻ cho người nhận, trao nhau tấm lòng.
Dù đời dòng chảy ngược dòng
Khổ đau vẫn sống, mĩm cười vô tư.

Miệng Đời

Tác giả: Ngạo Thiên

Miệng đời nào nuôi ta lớn

Thói đời bạc bẽo, răn dạy ta khôn.
Người đời thích nói sướng mồm
Miệng tạo thêm nghiệp, chẳng phiền để tâm.

Thôi thì ta cứ giả câm

Không nghe không thấy, lỗi lầm thứ tha.
Cuộc đời dể hiểu thôi mà
Nhìn hình đoán chữ, mới là hanh thông.

Tự tâm cởi mở tấm lòng

An nhiên tự tại, cảm thông cho đời.
Ai ơi xin nhắn đôi lời
Đừng vội phán xét, cuộc đời người ta.

Lời xấu từ miệng thốt ra

Nghiệp từ cửa miệng, do ta tạo thành.
Hoa thơm hương ngát vây quanh
Lựa lời mà nói, cho xanh cõi lòng.

Phật!

Tác giả: Phan Thúc Định

Con ngước nhìn khuôn mặt Phật

Thượng sầu hạ hỉ bao dung
Có phải nhân sinh nhiều đau khổ!
Mà người từ bỏ ngôi vua?

Người ngồi dưới gốc Bồ Đề giác ngộ

Tìm đường phổ độ chúng sinh
Chân lý nhân tâm người tìm thấy
Thế gian hãy tỉnh táo cứu mình!

Dẫu con còn nông cạn u mê

Con vẫn nhận ra Phật chẳng ở đâu xa ngái
Phật trong tâm con, trên ruộng đồng bờ bãi…
Trong tình yêu chân chính của con người!

Khi bỏ buông được mất ở đời

Khi tha thứ cho người từng lầm lỗi
Khi biết cho đi mà không cần đòi hỏi…
Là lúc ánh sáng Phật dẫn đường!

Phật là tình yêu máu thịt quê hương

Biết dâng hiến thanh xuân cho Tổ quốc
Biết đớn đau trước cộng đồng thân thuộc
Chia áo nhường cơm san sẻ nhọc nhằn!

Khi có Phật ta rạo rực mùa xuân

Chữ Hiếu chữ Trung vẹn tròn sau trước
Chữ Nghĩa chữ Tình trào dâng con nước
Hạnh phúc đong đầy trước mỗi bình minh!

5. Những bài thơ hay về cuộc sống vô thường

Phật giáo quan niệm cuộc sống là cõi tạm, cuộc đời thật vô thường. Bởi vậy, ta đừng nên tham đắm và quyến luyến những thứ vốn tồn tại trên bản chất của danh và sắc mà hãy dang tay đón nhận những hạnh phúc hay khổ đau đến với mình một cách an nhiên, tự tại. Cùng chia sẻ những bài thơ Phật giáo về vô thường sau đây để chiêm nghiệm thêm nhiều thông điệp ý nghĩa về cuộc sống bạn nhé !

Thơ hay về cuộc sống vô thường

Vô Thường

Tác giả: Hương Ngọc Lan

Khi phải tự mình vượt qua những nỗi đau
Qua bao đắng cay qua thăng trầm cuộc sống
Ta chợt thấy ta tim khô cằn trống rỗng
Những lúc khóc cười chưa hẳn đúng với tâm

Rồi thấy chán chường và chỉ muốn lặng câm
Không buồn, không vui, không giận hờn trách móc
Dẫu hợp hay tan cũng chẳng làm ta khóc
Trái tim chai lỳ trước kiếp số đa đoan

Khi phải tự mình bước qua những trái ngang
Bỗng thấy cuộc đời là vô thường mộng ảo
Ta vẫn dửng dưng trước cuộc đời giông bão
Bình thản nhìn đời trôi vào cõi hư vô

Khi phải tự mình mang giữ trái tim khô
Và tự gồng gánh những lo toan trăn trở
Thế sự đổi thay đời còn toàn mảnh vỡ
Thì chỉ riêng mình tự an ủi mình thôi

Rồi mang nỗi niềm thả theo nước mắt trôi
Một kiếp đa đoan cũng chỉ là hư ảo
Sầu bi oán hờn làm bụi lem sắc áo
Danh lợi tình tiền một nhịp thở buông xuôi.

Vô Thường

Tác giả: Hồng Dương

Con gió thổi qua miền hoang vu lạnh
Trăng một mình nửa mảnh lạc bến mơ
Nắng trên cao lấp lánh sáng một bờ
Ai lặng lẽ ngẩn ngơ trong bóng chiếc !…

Đường quan ải dòng đời trôi mải miết
Cõi vô thường là nhịp sống nhân gian
Đời vô thường đầu bạc trắng ngại ngần
Cung luân vũ bao lần vô thường cháy

Trong vũ trụ cõi vô thường ai thấy
Sâu vô cùng không đáy đến mông lung
Nắng rồi mưa cho vạn vật khôn cùng
Tan rồi hợp ngại ngùng ai cũng biết

Vận số kiếp vô thường trong cay nghiệt
Tình ơi tình đau xiết bởi nhân duyên
Giàu với nghèo ba họ có ai tuyền
Sướng với khổ y nguyên ba đời hiếm !…

Dòng đời chảy qua ngàn năm kiểm nghiệm
Vô thường còn tiếp diễn mãi vô biên
Khuyết lại tròn trăng vẫn sáng vô miền
Nhân gian hỡi ! … biến thiên vô thường mãi…

Vô thường đã bao nhiêu đời tồn tại
Vô hình chung là cái gọi vô chừng
Có mà không bởi biến đổi không ngưng
Không mà có xin đừng phân tâm nghĩ

Xanh như lá mùa xuân non kỳ vỹ
Mộng như trăng vô lý cũng như lòng
Mặc vô thường gạn lọc đục hay trong
Bỡi luân vũ quay vòng theo vũ trụ…

Kiếp Vô Thường

Tác giả: Nguyễn Hưng

Chiếc lá vàng rồi bay về viễn xứ
Cõi nhân gian vốn dĩ rất vô thường
Thì thân này đã mang phận lữ thứ
Có sá gì dấn bước chốn phong sương.

Bởi tất cả cũng chỉ là cát bụi
Sướng hay khổ cũng có khác gì đâu
Dẫu giàu sang bạc vàng như đỉnh núi
Thì mai đây vẫn một nấm đất bầu

Cứ an nhiên vì đời là cõi tạm
Thác là về nơi cội kiếp lai sinh
Hãy vui lên cho mỗi ngày rạng rỡ
Cớ làm sao phải tự khổ chính mình.

Rồi nhẹ bước như ngoài kia mây gió
Sắc là không ta ngạo với đất trời
Bao sân si một thoáng giây vứt bỏ
Dù mai lìa hồn vẫn thấy thảnh thơi.

Thêm mỗi ngày ta cám ơn thượng đế
Sẽ trọn vui bởi thấu lẽ vô thường
Đêm vừa tàn phố trở mình thức giấc
Bình minh về nắng toả giữa ngàn hương.

Vô Thường

Tác giả: Bách Tùng Vũ

Cõi hồng trần ngàn lần rơi lệ
Kiếp luân hồi mặc kệ chúng sinh
Bao hương linh thác khóc đòi về
Hồn não nề nhớ nhà da diết.

Dẫu đã biết Vô thường là thế
Chẳng có ai không thể ra đi
Vẫn sầu bi trăm ngàn ai oán
Tiếc trần gian một thuở đam mê.

Ai rồi cũng sẽ về thiên cổ
Dù giàu sang hay khổ một đời
Nước mắt rơi khi hồn lìa xác
Chỉ còn là cát bụi hư vô.

Dù chết oan hay mồ vô chủ
Sẽ luân hồi khi ngủ đã say
Sông Vong Xuyên chờ ngày trên bến
Cầu Nại Hà dẫn đến đầu thai.

Hỏi trần gian có ai sống mãi
Ai chắc mình không trải tử sinh
Bao vong linh xa lìa cõi thế
Có trở về thân xác nguyên trinh ?

Ai rồi cũng tử, sinh phải nhận
Dẫu sang giàu hay phận vất vơ
Trăm đường tơ trở về một cõi
Vô Thường rồi…thoát khỏi… Sầu bi.

Cõi Vô Thường

Tác giả: Toàn Tâm Hòa

Ta đi trong cõi vô thường
Đôi khi nhìn lại thấy thương phận mình

Dãi dầu trong kiếp ba sinh
Lối đi che bởi vô minh ngại ngần

Cuộc đời nhiều lắm phân vân
Nghĩa Tình sau trước nhiều lần đắn đo

Mênh mông đâu dễ lần dò
Hơn – thua , được – mất lắm trò nhiễu nhương

Sống sao giữ đúng luân thường
Lỗi lầm nếu có tỏ tường sửa sai

Cười vui trong những tháng ngày
Giữ tâm minh định trọn đầy yêu thương

Mái đầu ngã bóng phong sương
Chỉ mong có được thiên đường bình an .

Còn Cả Thiên Thu Những Vô Thường

Tác giả: Thi Hạnh

Ừ, đong thương nhớ bằng hơi thở
Là cả đời em đấy, biết không
Đường đời muôn lối đi hay ở
Cũng còn hơi ấm quyện quanh lòng

Nắng ấm nơi đây dường như lạnh
Hay lạnh từ thuở ấy biệt ly
Đất nước Quê Hương xa nghìn dặm
Còn không ôm ấp mộng xuân thì ?

Biết bao mùa nắng nung hơi thở
Nung cả vào thơ những âm chờ
Nhưng sao vẫn thấy tim rạn vỡ
Hỡi người có thấu những niềm mơ ?

Đong nữa đi anh lời mật ngọt
Mật kia sẽ chải chuốt vần thương
Dù duyên hai đứa như bèo bọt
Còn cả thiên thu những vô thường.

Đời Vô Thường

Tác giả: Phú Sĩ

Rồi có một ngày, tôi tìm lại chính tôi,
Giá như có thể quay về miền ký ức
Tôi đã đánh rơi những tháng năm hư thực
Bỏ lại hồn nhiên thao thức trái tim xa

Rồi có một ngày, tôi thả nụ cười trôi
Mang theo nỗi âu lo và đôi dòng nước mắt
Những nỗi khát khao trên lối về trầm mặc
Những cơn gió vội vàng giọt nắng ngả giòn tan

Rồi có một ngày, bao khoảnh khắc yêu thương
Nhờ chút nắng xa của một thành phố lạ
Mong ước hong khô ký ức ngày vụn vỡ
Tình yêu nửa vời người đời vẫn trao nhau

Rồi có một ngày, trong nỗi nhớ xuyến xao
Tôi tìm lại tôi, giữa biển đời vô vọng.
Chẳng thể nguôi ngoai dù trong từng khoảng lặng
Vẫn còn đắng lòng trăn trở chút bâng khuâng

Rồi có một ngày, ta dần thấy mất đi
Khoảng trắng lan dần những gì trong ký ức
Thèm cảm giác hờn thương trong khoảng trời hiện thực
Bởi một đời người tiềm thức vẫn dở dang ….

Đời Vô Thường

Tác giả: Ngạo Thiên

Có buồn thì mới có vui
Có yêu có hận, ngậm ngùi người ơi
Có đến thì phải có rời
Hợp tan tan hợp, cuộc đời nhân sinh
Chưa cô đơn, sống một mình
Ai nào trân trọng, chữ tình thế gian.
Trăm năm lựa đá chọn vàng
Biết đời tan hợp, hợp tan vô thường
Sợi tình vương vấn vấn vương
Trăm năm bạc tóc, bụi đường chia ly
Trăm năm sống kiếp so bì
Hơn thua được mất, ai bi cuộc đời
Trăm năm vội vã buông lơi
Chỉ còn tay trắng, nghiệp đời mang theo.

Sắc kia dù đẹp, rồi cũng tàn
Tình kia nồng thắm, tình vẫn tan
Trăm năm chợt thấy, vô thường gọi
Ai nào níu giữ, được thời gian.

Giàu nghèo rồi cũng, một lúc thôi
Thương yêu hờn ghét, thoảng trên môi
Trăm năm cuộc sống, thân đánh đổi
Vô thường chợt đến, bỏ lại thôi.

>>>Xem đầy đủ: CHÙM thơ Phật giáo vô thường, thơ về cuộc sống vô thường đáng suy ngẫm

6. Xem thêm chùm thơ hay về Phật giáo, Phật pháp đặc sắc

Những bài thơ Phật giáo, Phật pháp hay, ý nghĩa là những bài học vô cùng giá trị, vô cùng sâu sắc giúp ta nghiệm ra những chân lý cuộc đời vô cùng đáng giá. Lắng nghe những lời Phật dạy về đời giúp tâm an yên hơn, từ đó giúp ta nhìn ra những thiếu sót của bản thân và giải quyết vấn đề trong cuộc sống một cách tốt nhất.

Thơ Phật giáo hay về cuộc sống

Nhân Quả

Tác giả: Bách Tùng Vũ

Này chúng sinh sống trên dương thế
Ai trầm luân dâu bể khổ đau
Vội vàng chuyển nghiệp cho mau
Đừng gieo duyên ác để sau khổ sầu.

Ai đang sống cơ cầu khốn khó
Hay giàu sang vận đỏ đến tay
Đều do nghiệp chướng trả vay
Nên chăng số kiếp cho hay tại mình.

Ai từng mang chữ tình bi lụy
Hay ai đang mụ mị cuồng si
Những ai chịu cảnh chia ly
Đều do vay trả những gì của ta

Ai đã từng gian tà hiểm ác
Ai hại người, xuyên tạc, dối gian…
Đời sau nặng nghiệp mình mang
Trầm luân bể khổ trăm đàng chơi vơi…

Phàm những kẻ nói lời thô lỗ
Khiến cho người đau khổ tâm can
Ngày sau nghiệp chướng mình mang
Đọa đày thân xác hàm oan những điều .

Ai đã từng gieo nhiều bội phản
Ai qua cầu rút ván trả ơn
Đời sau chịu cảnh căm hờn
Người lừa kẻ dối nhiều hơn trăm đường.

Ai bất hiếu chẳng nhường Cha Mẹ
Ai hơn thua nặng nhẹ anh em
Đời sau con cháu mình xem
Hỗn hào nghịch tử chúng đem trả mình.

Ai đánh đập sát sinh tội lỗi
Đàng Diêm Vương chịu nỗi rút xương
Ai gieo chinh chiến máu vương
Đời sau chịu cảnh đau thương mọi đằng…

Cuộc đời vốn công bằng tất cả
Bởi theo đường nhân quả luận suy
Đời cho nghèo khó sầu bi
Cũng vì kiếp trước ta đi sai đường.

Ai sống ác có lường nhân quả ?
Ai tham lam cũng ngã về không…
Hồn lành chí thiện tâm trong..
Dù cho nghèo khó thong dong giữa đời…

Lạc – Khổ – Cuộc Đời

Tác giả: Ngạo Thiên

Cuộc đời này, Lạc-Khổ đều do ta
Chẳng hề có, thượng đế phân phát quà
Thiện hay ác, tạo tác vay rồi trả
Nghiệp nhiều đời, nhân quả thả tuỳ duyên

Luật nhân quả, đủ duyên sẽ đến liền
Trước hay sau, hiển nhiên đời đón nhận
Người giàu sang, đói nghèo hay lận đận
Vui khổ sầu, đừng oán giận trời cao

Sống hành thiện, nghĩa nhân luôn đúng đạo
Tránh việc ác, gây tạo thiếu nghĩ suy
Biết tha thứ, xả buông không sầu luỵ
Sống từ bi, bước đi trong thanh thản

Sống ở đời, hãy bớt thù thêm bạn
Cứu giúp người, hoạn nạn khắp gần xa
Là phước báu, tự ta gói thành quà
Gieo nhân nào, thì quả ắt về ta.

Khổ

Tác giả: Bách Tùng Vũ

Này người ơi tại sao ta khổ
Bao nhiêu lần lệ đổ châu sa
Trầm luân đời chẳng lối ra
Vì không buông bỏ nên ta nặng lòng

Kiếp làm người trả vòng nghiệp chướng
Biết luận mình khổ sướng bước qua
Bằng không đau đớn xót xa
Trăm ngàn ngoại cảnh cũng ra tủi hờn

Đừng trách đời nổi cơn thịnh nộ
Tự thân mình giác ngộ để qua
Chỉ mình có thể cứu ta
Bằng Minh hạnh túc mới ra Niết Bàn

Sống cõi trần trăm ngàn đau đớn
Làm sao lòng không gợn sân si
Học câu trí dũng ái bi
Đem vào nhân thế mà đi luận đời

Đừng gieo thêm những lời bạc ác
Đừng hận thù người khác mà chi
Này trăm thứ khổ do gì?
Bởi lòng ta chẳng từ bi với người

Gieo một hận gánh mười nỗi khổ
Phước do mình đừng đổ trời cao
Đời ta sướng khổ ra sao
Cũng là nặng nợ kiếp nào… Trả vay…!

Đừng Hại Nhân

Tác giả: Ngạo Thiên

Giết người tội lắm ai ơi
Nghiệp duyên nhân quả, cuộc đời mang theo
Dẫu ta cuộc sống còn nghèo
Đừng vì phú quý, mà đeo gông cùm
Chúng sanh bình đẳng sống chung
Đừng nên gieo nghiệp, tận cùng nổi đau
Nghiệp đời nhân quả trước sau
Có ai thoát khỏi, ngục lao luật trời
Lưới trời thưa thớt ai ơi
Hỏi ai chui lọt, nghiệp đời trả vay
Sanh thời tay trắng đôi tay
Đến khi ngã xuống, có thay đổi dời
Vui chơi thì cứ vui chơi
Đừng gieo nghiệp ác, đất trời không dung.

Nhân Quả

Tác Giả: Candy Nguyen

Phàm cha mẹ lỗi lầm gây trước
Khắc đời con chẳng được yên thân
Mẹ cha gây lỗi mấy lần
Ắc con phải chịu bao phần khổ đau

Đời trước làm…đời sau phải chịu
Nhưng mấy ai lại hiểu luật trời
Quả nhân-nhân quả ở đời
Luân hồi báo trả chẳng rời một ai

Vì lợi lộc một vài hào lẻ
Mà con người mánh khoé bất lương
Dối gian lừa lọc đủ đường
Lợi lộc ta hưởng,đau thương mặc người

Gieo nhân một gặt mười là vậy
Nhưng nhân gian chẳng mấy ai lo
Hên…may nhận được…khi cho
Bớt gây tội ác,ấm…no sau này…

Công Lý

Tác giả: Huỳnh Ngọc Anh Kiệt

Luật Trời cúng lạy… Trời tha
Luật pháp luồn lách chui qua dễ dàng
Luật giang hồ rất rõ ràng
Không phân giai cấp họ hàng anh em

Luật nhân quả thật là êm
Dù muôn vạn kiếp vẫn tìm đến nhau
Luật rừng gieo rắc khổ sầu
Yếu thua , mạnh thắng… Thật đau đớn lòng !

Nếu người bản tánh chân không
Lỗ hổng pháp luật ở đâu không còn
Lòng tham con người xoáy mòn
Thì ở nơi đó không còn bất công.

Sống Với Chết

Tác giả: Trần Nhuận Minh

Sống ao ước muốn mong mọi thứ
Chết một đồng một chữ không theo
Thế gian cái sướng, cái nghèo
Cái danh, cái lợi là điều mộng mơ

Sống được những phút giây thoải mái
Kiếp con người được lãi thế thôi
Bao nhiêu những phút vui cười
Ấy là phần thưởng mà trời ban cho

Sống với những buồn lo ngày tháng
Sống nhọc nhằn với sáng hôm mai
Nhịn ăn, nhịn mặc, nhịn chơi
Thật là cuộc sống phí hoài biết bao

Cái chết kia, ai nào đã thoát
Số mệnh, trời định đoạt, ai hay
Được vui, hãy biết hôm nay
Vì đời những cái rủi, may bất thường

Phúc với họa, đôi đường ai biết
Tạo điều vui, tiêu diệt ngàn sầu
Chẳng nên mong quá sang giàu
Tháng ngày mải miết đâm đầu đổ đuôi

Cho mệt xác để rồi cũng chết
Lãi trên đời là biết sống vui
Nghèo mà lòng dạ thảnh thơi
Còn hơn giàu có suốt đời lo toan

Chỉ tại bởi lòng tham ra cả
Thành cuộc đời vất vả quanh năm
Óc đầu suy nghĩ chăm chăm
Đôi tay chỉ muốn quắp năm, vơ mười

Sao không nghĩ kiếp người là mấy
Gương thế gian trông thấy rõ ràng
Sống thời tích trữ bạc, vàng
Sống thời tay trắng không mang được gì
Còn được sống, tiêu đi là lãi
Chết thiệt thòi, vừa dại, vừa ngu
Bản thân chỉ biết có thu
Chi ra lại sợ không bù được ngay

Thành cuộc sống tháng ngày đầy đọa
Miệng có thèm cũng chẳng dám ăn
Lòng còn đo đắn băn khoăn
Những cân nhắc chán lại dằn xuống thôi

Sao chả biết con người là quý
Sống coi tiền như vị thần linh
Để tiền sai khiến được mình
Thật là hèn hạ đáng khinh, đáng cười

Trong vạn vật con người là quý
Của làm ra còn mất như chơi
Chỉ duy có một con người
Tan ra là hết muôn đời còn đâu?

>>>Xem thêm: CHÙM thơ Phật giáo, Phật pháp hay về cuộc sống vô thường

Với những bài thơ Phật giáo về cuộc đời, thơ Phật giáo dạy về lối sống, lẽ sống Thieuhoa chia sẻ trên đây hi vọng đã gửi đến bạn đọc nhiều triết lý nhà Phật sâu sắc giúp bạn có những cái nhìn khác về cuộc đời. Qua đó thấy lòng an yên, tự tại hơn. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết ! Hẹn gặp lại các bạn trong những bài viết sau !